Τα πρώτα πραγματικά πορτραίτα εξωηλιακών πλανητών

Καλλιτεχνική απεικόνιση του εξωπλανήτη στο άστρο Formalhaut

Τηλεσκόπια στην επιφάνεια της Γης για πρώτη φορά κατόρθωσαν να πάρουν τις πρώτες πραγματικές (οπτικές) εικόνες εξωπλανητών -και μάλιστα τριών ταυτόχρονα- που βρίσκονται σε τροχιά γύρω από ένα άστρο. Παράλληλα, το τροχιακό τηλεσκόπιο Hubble ανακάλυψε το δικό του εξωπλανήτη, τον πρώτο που φωτογραφήθηκε από το συγκεκριμένο τηλεσκόπιο οπτικά, στην περιοχή του ορατού φωτός.

Στην πρώτη περίπτωση, που περιγράφεται στο περιοδικό Science, επιστήμονες από το Ινστιτούτο Αστροφυσικής Χέρτσμπεργκ και το Εθνικό Εργαστήριο Λόρενς Λίβερμορ στην Καλιφόρνια, χρησιμοποίησαν δύο τηλεσκόπια στη Χαβάη και κατάφεραν να πάρουν υπέρυθρες εικόνες που δείχνουν τρεις γιγάντιους εξωπλανήτες (πλανήτες έξω από το δικό μας ηλιακό σύστημα, γνωστοί και ως εξωηλιακοί πλανήτες), οι οποίοι περιφέρονται γύρω από το άστρο HR8799 στον αστερισμό του Πήγασου, σε απόσταση περίπου 130 ετών φωτός από τη Γη. Οι εξωπλανήτες έχουν μάζα 5 έως 13 φορές μεγαλύτερη του Δία (στην ένθετη εικόνα διακρίνονται δύο από τους τρεις).

«Επιτέλους, για πρώτη φορά έχουμε πραγματική εικόνα από ένα ολόκληρο σύστημα εξωπλανητών» δήλωσε ο αστροφυσικός Μπρους Μάκιντος, που συμμετείχε στην ανακάλυψη. «Είναι ένα ορόσημο στην αναζήτηση εξωπλανητών».

Περίπου 300 εξωπλανήτες έχουν μέχρι τώρα βρεθεί σε τροχιά γύρω από μακρινά άστρα, κυρίως όμως με έμμεσο τρόπο, ανιχνεύοντας την επίδραση που ασκούν στο βαρυτικό πεδίο του μητρικού άστρου τους. Τώρα όμως ήρθε η πρώτη άμεση οπτική παρατήρηση -έστω και αν οι εικόνες είναι θολές. «Για οκτώ χρόνια προσπαθούσαμε, χωρίς επιτυχία να φωτογραφήσουμε έναν εξωπλανήτη και τώρα έχουμε εικόνες από τρεις ταυτόχρονα» δήλωσε ο Μάκιντος.

Η άμεση ανίχνευση του φωτός από εξωπλανήτες θα επιτρέψει στους επιστήμονες να μελετήσουν τη σύνθεση της επιφάνειάς τους και της ατμόσφαιράς τους λεπτομερώς, κάτι που δεν μπορεί να γίνει όταν ο εξωπλανήτης εντοπίζεται έμμεσα.

Στη δεύτερη περίπτωση, που επίσης δημοσιεύεται στο περιοδικό Science, ομάδα του Πανεπιστημίου της Καλιφόρνιας στο Μπέρκλεϊ, υπό τον αστρονόμο Πολ Κάλας, χρησιμοποίησε το τηλεσκόπιο Hubble, που βρίσκεται σε τροχιά γύρω από τη Γη, και κατόρθωσε να τραβήξει κανονικές (στο ορατό φως) φωτογραφίες ενός εξωπλανήτη, του Formalhaut b, ο οποίος βρίσκεται σε τροχιά γύρω από το μητρικό του άστρο Formalhaut, σε απόσταση 25 ετών φωτός από τη Γη, στον αστερισμό του Νότιου Ιχθύος (στην ένθετη αριστερά, ο δακτύλιος σκόνης γύρω από το άστρο. Ο πλανήτης είναι μια μικροσκοπική κουκκίδα κάτω δεξιά).

Ο εξωπλανήτης, με μάζα περίπου όσο ο Δίας, ολοκληρώνει μια πλήρη περιφορά κάθε 872 χρόνια σε απόσταση 11 δισ. μίλια από το άστρο του και περιβάλλεται από ένα ογκώδη δακτύλιο σκόνης. Θεωρείται ο συγκριτικά πιο ψυχρός και με μικρότερη μάζα εξωπλανήτης που έχει ποτέ βρεθεί.

Κανείς από τους νέους εξωπλανήτες δεν θεωρείται πάντως ότι μπορεί να φιλοξενεί ζωή, επειδή είναι πολύ μεγάλοι και καυτοί και οι τροχιές τους είναι σε μεγάλες αποστάσεις από το άστρό τους. Οι αστρονόμοι ευελπιστούν όμως ότι κάποια στιγμή θα κατορθώσουν να εντοπίσουν άλλα ηλιακά συστήματα με μικρότερους βραχώδεις πλανήτες σαν τη Γη και τον Αρη, ένας στόχος πολύ δυσκολότερος.

Προηγούμενες δημοσιεύσεις για πραγματικά «πορτραίτα» εξωηλιακών πλανητών είτε αφορούσαν παρατηρήσεις εκτός του ορατού φωτός, είτε δεν είχαν πείσει την αστρονομική κοινότητα όσο οι δύο νέες έρευνες.

[via]

Αυξήθηκαν οι χρήστες του διαδικτύου το 2008

Ελλάδα

Σε διψήφια ποσοστά κινήθηκε το 2008 ο ρυθμός αύξησης της χρήσης ηλεκτρονικών υπολογιστών και του διαδικτύου στη χώρα μας, σύμφωνα τουλάχιστον με τα τελευταία στοιχεία της Eθνικής Στατιστικής Yπηρεσίας.

Oπως προκύπτει από τη τελευταία δειγματοληπτική Eρευνα Xρήσης Tεχνολογιών Πληροφόρησης και Eπικοινωνίας από τα νοικοκυριά, το ποσοστό των ατόμων που χρησιμοποιούσαν υπολογιστή, κατά το α΄ τρίμηνο του 2008 ήταν στο 44,4% (+10% σε σχέση με την αντίστοιχη έρευνα του 2007 που ήταν στο 40,2%), ενώ εκείνο για τους Eλληνες με πρόσβαση στο διαδίκτυο ήταν στο 38,2% (+14%).

H έρευνα διενεργήθηκε σε τελικό δείγμα 5.045 νοικοκυριών και ισάριθμα μέλη αυτών σε ολόκληρη τη χώρα με κριτήριο την ύπαρξη ενός, τουλάχιστον, μέλους ηλικίας 16 - 74 ετών σε κάθε νοικοκυριό.

Σε σχέση με το 2007, ο πληθυσμός ηλικίας 16 - 74 ετών, που δεν έχει χρησιμοποιήσει ποτέ υπολογιστή, μειώθηκε κατά 4,7 ποσοστιαίες μονάδες. H μείωση αυτή αντικατοπτρίζει τη συνεχή καθοδική τάση. Στο πρώτο έτος διενέργειας της έρευνας (2002), το ποσοστό των ατόμων που δεν είχαν χρησιμοποιήσει ποτέ PC ήταν 75%, ενώ σήμερα μόνο 48%.

Hλεκτρονικό εμπόριο
Eξαιρετικά ενδιαφέρον στοιχείο είναι η αύξηση -έστω και μικρή- που παρατηρείται στον τομέα του ηλεκτρονικού εμπορίου. Σύμφωνα με τα στοιχεία της EΣYE, το α΄ τρίμηνο του 2008, το ποσοστό των Eλλήνων χρηστών του διαδικτύου που πραγματοποίησαν ηλεκτρονικές αγορές έφθασε στο 13,7%, παρουσιάζοντας αύξηση 5% σε σχέση με το 2007.

Aξιοσημείωτο είναι επίσης ότι το 13,2% των Eλλήνων χρηστών υποστηρίζει ότι χρησιμοποιεί το internet για τραπεζικές συναλλαγές, ενώ για την ηλικιακή 16 - 24 ετών, η λήψη και «διανομή» οπτικοακουστικού υλικού, δηλαδή, μουσικής, ταινιών και παιχνιδιών, αποτελεί τον κυριότερο λόγο πλοήγησης.

[via]

Του Δημήτρη Mαλλά

dmallas@pegasus.gr

Για ψώνια στο Διαδίκτυο

Το 71% των Αμερικανών θα επιλέξει φέτος

και ηλεκτρονικά καταστήματα για τα δώρα των Χριστουγέννων..

Κοσμος-Αμερική

Ο κλάδος του ηλεκτρονικού λιανικού εμπορίου θα συνεχίσει να αναπτύσσεται ταχύτατα και τη φετινή εορταστική περίοδο, καθώς υπολογίζεται ότι ένα 71% των καταναλωτών στις ΗΠΑ θα δαπανήσει τουλάχιστον ένα μέρος του προϋπολογισμού του στο Internet, σύμφωνα με έρευνα της εταιρείας Deloitte. Το ποσοστό αυτό είναι το υψηλότερο που έχει καταγραφεί ποτέ και υπερβαίνει κατά 5 ποσοστιαίες μονάδες το αντίστοιχο ποσοστό που είχε καταγραφεί το 2004.

Το Διαδίκτυο έρχεται δεύτερο στις προτιμήσεις των καταναλωτών για τα ψώνια των εορτών φέτος, πίσω από τα μεγάλα εκπτωτικά πολυκαταστήματα. Πάνω από ένας στους πέντε καταναλωτές (το 21%) που συμμετείχαν στην έρευνα σχεδιάζουν να κάνουν τις αγορές τους κατά κύριο λόγο ή αποκλειστικά μέσω Διαδικτύου φέτος τα Χριστούγεννα (από 19% πέρυσι).

Η έρευνα δείχνει ότι οι δύσκολες οικονομικές συνθήκες είναι ένας από τους παράγοντες που συμβάλλουν στη συνεχή ανάπτυξη του Internet. Πάνω από ένας στους τρεις καταναλωτές (το 36%) δήλωσαν ότι φέτος θα ψωνίσουν περισσότερο από ηλεκτρονικά καταστήματα και καταλόγους, προκειμένου να κάνουν οικονομία στη... βενζίνη. Επίσης, λόγω οικονομικών συνθηκών, πάνω από τους μισούς (το 52%) θα αποφασίσει με βάση το αν το online κατάστημα προσφέρει δωρεάν αποστολή ή όχι.

Ένα ακόμη στοιχείο που μετρά υπέρ των επιχειρήσεων που δραστηριοποιούνται στο Διαδίκτυο είναι ότι προσφέρουν στους εν δυνάμει πελάτες τους μεγαλύτερη ευελιξία. Για παράδειγμα, σχεδόν τρεις στους τέσσερις καταναλωτές που συμμετείχαν στη δημοσκόπηση (το 70%), πριν επισκεφτεί κάποιο κατάστημα κάνει πρώτα μια έρευνα στο Internet.

Ωστόσο, πολλές φορές παρατηρείται και το αντίθετο. Όπως επισημαίνει η Στέισι Τζάνιακ, επικεφαλής του τμήματος της Deloitte για το λιανικό εμπόριο στις ΗΠΑ, οι καταναλωτές θέλουν ενίοτε να βλέπουν και να αγγίζουν ένα προϊόν στο κατάστημα και μετά να το παραγγέλνουν, όπως και όποτε το επιθυμούν. Είναι σημαντικό, υπογραμμίζει, να υπάρχει κάποιου είδους «διασύνδεση» μεταξύ καταστημάτων διαφορετικού τύπου, κάτι που ωφελεί επίσης και τις επιχειρήσεις, αφού μπορούν να έχουν μια συγκεκριμένα γκάμα προϊόντων στα κανονικά καταστήματά τους και να καλύπτουν την καταναλωτική ζήτηση προσφέροντας περισσότερα προϊόντα μέσω Internet.

Το «πράσινο» εμπόριο ανθεί...

Η έρευνα κατέληξε επίσης στο συμπέρασμα ότι το «πράσινο» κίνημα συνεχίζει να κερδίζει έδαφος, αφού περισσότεροι από τέσσερις στους δέκα καταναλωτές (το 44%) είναι πρόθυμοι να πληρώσουν φέτος περισσότερα χρήματα για πιο οικολογικά δώρα.

Επίσης, σχεδόν τέσσερις στους δέκα (το 38%) ανέφεραν ότι σκοπεύουν να χρησιμοποιήσουν λιγότερες πλαστικές σακούλες φέτος. Το αντίστοιχο ποσοστό πέρυσι ήταν 27%.

Ρούχα και Wii

Για πέμπτη χρονιά, τα ρούχα ήρθαν στη δεύτερη θέση στις προτιμήσεις των ερωτηθέντων (με τις δωροεπιταγές στην πρώτη θέση). Ωστόσο, πολύ δημοφιλή αποδεικνύονται επίσης και gadgets όπως το Wii της Nintendo, το iPod της Apple, οι κονσόλες PlayStation και Xbox.

Η δημοσκόπηση πραγματοποιήθηκε για λογαριασμό της Deloitte από ανεξάρτητη εταιρεία ερευνών στο διάστημα από τις 26 Σεπτεμβρίου έως τις 7 Οκτωβρίου 2008, σε δείγμα 13.276 καταναλωτών.

Ελένη Κρίτσαλου [via]

Τώρα και ταξίδια μηδενικής βαρύτητας

Αμερική-Γαλλία

Ο Ευρωπαϊκός Οργανισμός Διαστήματος (ESA) χρειάζεται κεφάλαια για να χρηματοδοτήσει τις διαστημικές του έρευνες.

Έτσι, ανακοίνωσε ότι αποφάσισε να μπει κι αυτός σιγά-σιγά στο παιγνίδι του διαστημικού τουρισμού, προσφέροντας στο κοινό την ευκαιρία να αγοράσει την εμπειρία μιας πτήσης διάρκειας 11 λεπτών σε συνθήκες σχεδόν μηδενικής βαρύτητας.

Οι πτήσεις θα γίνονται με αεροπλάνα που θα κάνουν πολλές φορές απότομη άνοδο προς το διάστημα υπό γωνία 45 μοιρών και "βουτιά" με γωνία 30 μοιρών, σύμφωνα με το Ρόιτερς και το New Scientist. Κάπου στο ενδιάμεσο, οι επιβάτες θα αισθάνονται ξανά και ξανά (για περίπου 22 δευτερόλεπτα κάθε φορά) το αίσθημα της απώλειας του βάρους τους.

Η τεχνική αυτή, που απτελεί ένα πρώτο βήμα για τον κανονικό διαστημικό τουρισμό μέσα σε διαστημόπλοια που βρίσκονται σε τροχιά γύρω από τη Γή ή "δένουν" στο Διεθνή Διαστημικό Σταθμό, έχει χρησιμοποιηθεί για την εκπαίδευση των αστροναυτών, τον έλεγχο του διαστημικού εξοπλισμού και την επιστημονική έρευνα. Τα σχετικά αεροπλάνα της NASA φέρουν το εύγλωττο όνομα "κομήτες εμετού".

Η ESA χρησιμοποιεί ένα ειδικά τροποποιημένο αεροπλάνο Airbus A300, το οποίο ανήκει στη γαλλική διαστημική υπηρεσία CNES και συνήθως πετά για εκπαιδευτικούς λόγους πάνω από τον Ατλαντικό ωκεανό.

Σύμφωνα με το γάλλο αστροναύτη Ζαν-Φρανσουά Κλερβουά, επικεφαλής της μονάδας πτήσεων της CNES, οι πτήσεις για επιβάτες με εισιτήριο θα αρχίσουν μέσα στον επόμενο χρόνο και η τιμή θα κυμαίνεται στα 3.000 ευρώ.

Σε λίγες εβδομάδες οι ευρωπαίοι υπουργοί θα πρέπει να πάρουν δύσκολες αποφάσεις για το ύψος του προϋπολογισμού του Ευρωπαϊκού Οργανισμού Διαστήματος, εν μέσω της διεθνούς οικονομικής κρίσης και πιέσεων στους εθνικούς προϋπολογισμούς. Ο ετήσιος προϋπολογισμός της ESA, περίπου 3 δισ. ευρώ, είναι το ένα πέμπτο του αντίστοιχου της αμερικανικής NASA.

Μια ιδιωτική αμερικανική εταιρία, η Zero Gravity Corp., με έδρα τη Φλόριδα, ήδη προσφέρει ανάλογες πτήσεις μηδενικής βαρύτητας με αεροπλάνο και εισιτήριο 4.950 δολαρίων. Μεταξύ άλλων, έδωσε την ευκαιρία στο διάσημο βρετανό φυσικό Στέφεν Χόκινγκ, να ξεχάσει το αναπηρικό καροτσάκι του και να βιώσει την ανεπανάληπτη στιγμή της απώλειας βάρους.

Οι πιο "προχωρημένοι" διαστημικοί τουρίστες πληρώνουν πολύ περισσότερο, γύρω στα 30-35 εκατ. δολ., προκειμένου να βρεθούν σε τροχιά γύρω από τη Γη, αν και η εμπειρία της μηδενικής βαρύτητας είναι ακριβώς ίδια.

[via]

Πείραμα αποκαλύπτει πώς η χλωρίνη σκοτώνει τα μικρόβια

Σικάγο

Χρησιμοποιείται ως απολυμαντικό εδώ και 200 χρόνια, μέχρι σήμερα όμως πολλά παρέμεναν άγνωστα για το πώς η χλωρίνη εξολοθρεύει τα μικρόβια. Το δραστικό συστατικό της επιτίθεται στις πρωτεΐνες τους και τις κάνει να «πήζουν» σαν αβγό που βράζει.

Η χλωρίνη είναι υδατικό διάλυμα υποχλωριώδους νάτριου, ενός άλατος που διίσταται (διασπάται) στο νερό και δίνει το ισχυρό υποχλωριώδες οξύ.

Οι επιστήμονες γνώριζαν πώς η χλωρίνη επηρεάζει πρωτεΐνες και κυτταρικές μεμβράνες στο δοκιμαστικό σωλήνα, όμως η χημική αυτή διαδικασία δεν είχε εξεταστεί σε ζωντανούς οργανισμούς.

Στην τελευταία μελέτη, οι ερευνητές ανακάλυψαν σχεδόν τυχαία το μηχανισμό δράσης της χλωρίνης στο βακτήριο Escherichia coli. Τα πειράματα είχαν σχεδιαστεί για την εξέταση μιας βακτηριακής πρωτεΐνες του θερμικού σοκ, η οποία ενεργοποείται για την προστασία του βακτηρίου όταν αυτό εκτίθεται σε ακραίες θερμοκρασίες ή σε χημικό στρες.

Σε αυτή την περίπτωση, αναφέρει το Reuter, το χημικό στρες προερχόταν από υποχλωριώδες οξύ. Το πανίσχυρο χημικό διαπιστώθηκε ότι κροκιδώνει τις πρωτεΐνες, δηλαδή αλλάζει απότομα την τρισδιάστατη δομή τους και τις αναγκάζει να συσσωματώνονται, όπως συμβαίνει και στις κροκιδωμένες πρωτεΐνες ενός βρασμένου αβγού.

Η χλωρίνη είναι τόσο αποτελεσματική στο να ξεπερνά την άμυνα των μικροβίων ώστε χρησιμοποιείται για αυτό το σκοπό και από τον ανθρώπινο οργανισμό:

Οι ερευνητές δήλωσαν στo Reuters ότι στο ανθρώπινο ανοσοποιητικό σύστημα υπάρχουν κύτταρα που παράγουν υποχλωριώδες οξύ για να σκοτώσουν εισερχόμενα βακτήρια.

«Το υποχλωριώδες οξύ είναι σημαντικό μέρος της άμυνας του οργανισμού. Δεν είναι κάτι που χρησιμοποιείται μόνο στις επιφάνειες των πάγκων» σχολίασε η Ούρσουλα Γιάκομπ, μέλος της ερευνητικής ομάδας στο Πανεπιστήμιο του Μίσιγκαν.

Η έρευνα δημοσιεύεται στην επιθεώρηση Cell.

[via]

Γιατρός «αφαίρεσε» τον ιό HIV από ασθενή

Γερμανία

Tο θαύμα ισχυρίζεται ότι έχει αγγίξει ένας Γερμανός, ανοίγοντας νέους ορίζοντες στην ιατρική επιστήμη.

O αιματολόγος Γκέρο Xίτερ, του πανεπιστημιακού νοσοκομείου του Bερολίνου, ανακοίνωσε χθες σε συνέντευξη Tύπου ότι κατάφερε να «αφαιρέσει» οριστικά τον ιό HIV, υπεύθυνο για τη θανατηφόρο ασθένεια του AIDS, από έναν ασθενή του!

Oπως ανακοίνωσε ο ίδιος, εδώ και δύο χρόνια οι εξετάσεις δεν μπορούν να ανιχνεύσουν τον ιό στον οργανισμό του ασθενή, ενός 42χρονου Aμερικανού ο οποίος ζει στην Γερμανία -κι αυτό επετεύχθη όχι λόγω της χορήγησης κάποιου νέου και περίπλοκου ιατρικού παρασκευάσματος, αλλά στη βάση μιας πολύ απλής ιδέας την οποία είχε ο γιατρός.

Συγκεκριμένα, ο ασθενής έπασχε και από λευχαιμία και, κατά συνέπεια, ήταν υποχρεωμένος να δεχθεί μεταμόσχευση μυελού των οστών. Tο μυστικό βρισκόταν στην αναζήτηση του δωρητή, τα κύτταρα του οποίου όφειλαν να είναι εφοδιασμένα με μια συγκεκριμένη γενετική πληροφορία, η οποία και προστατεύει πολλούς Eυρωπαίους από τη νόσο του AIDS -ένα στοιχείο που είναι γνωστό στους επιστήμονες και ερευνητές ήδη από το 1996.

[via]